Bu yazıda, Emre Karamancı tasarımı ve Barbaros Teknecilik üretimi Ventus 33’ün gövde inşası adımlarını paylaşıp bu örnek üzerinden kısaca ahşabın fiber tekneye göre kısa bir karşılaştırmasını bulacaksınız?
Ahşap tekne gövde inşası
1- Gövde Çizgilerinin Belirlenmesi;
İlk adım olarak gövde çizgileri oluşturuluyor, bunu başarmak için sonradan omurganın üzerine binecek olan su kontrası postalar CNC yardımı ile kesiliyor. Birkaç parçadan oluşan münferit parçalar kimyasal yapıştırma yöntemi ile birleştirilip postalar oluşturuluyor. Her postanın su hattı belirlendikten sonra postalar dikilip sıralanıyor. Postalara oturtulmak üzere omurga inşa ediliyor.
2- Omurga ve Baş bodoslamanın inşası
Postalar üzerinde omurganın oturacağı bölümler belirlenip kesildikten sonra , acajou ağacından gerekli ölçüde lamine edilmiş omurga postaların yataklarına oturtuluyor. Güçlendirilmiş baş bodoslama ise gövde formuna uygun hatlarda bir form çizecek biçimde lamine dilip omurga ile birleştiriliyor.
3- İlk Kaplama (First Planking)
Acajou ağacından lamine edilmiş şeritler, su hattına paralel gelecek biçimde kaplanıyor. Vidalar yardımı ile birleştirilip yapıştırılan ilk kat kaplama donduktan sonra, işlem vidaların içeride korozyona sebep olmaması için çıkartılması ve boşlukların doldurulması ile sonlanıyor.
4- İkinci ve üçüncü kaplama
Birinci kaplamadan sonra hafif zımpara ve düzleştirme işlemi gerçekleşiyor sonrasında 4 mm kalınlıktaki şeritlerden oluşan ikinci kat kaplamaya sıra geliyor, bu kaplamadaki fark ilk kaplama ile 45 derece açı yapıyor oluşu, üçüncü kaplama şeritleri ise ikinci kaplamaya 90 derece gelecek biçimde konumlanacaktır. Buradaki amaç lamine edilmiş şeritlerin mukavemetini arttırmaktır zira kontrplak bir yöne doğru yüksek mukavemet gösterirken aksi yönde aynı mukavemeti göstermez dolayısı ile her yöne eşit mukavemet sağlamak amacı ile ilk kaplamaya göre ikinci ve üçüncü kaplamalar sırası ile +, - 45 derece ile kaplanırlar.
İkinci ve üçüncü kaplama yapıştırılırken plastik zımbalar ile sabitlenir, kaplamalar donduktan sonra en dış katmandaki plastik zımbalar çıkartılır. Ve fiberglas kaplama işlemine geçilir.
Sualtı hattının en dış kaplaması fiberglas olacaksa da, not edilmesi gereken bir konu 3 ahşap kaplamanın birleştirilmesinde kullanılan kimyasal yapıştırıcı epoksi bazlıdır ve bu ahşabın içine nüfuz eder ve yapıyı olası bir su girmesine (intrüzyon) karşı korur.
5- El yatırması (hand laid) fiberglas kaplaması ve epoksi astar uygulaması
Gövdenin yıllara meydan okumasını garanti etmek ve sonunda kusursuz bir boya bitirişi elde etmek için, gövdeye iki kat el yatırması fiberglas uygulanıp fiber yapı elde edilmiş ve farklı kıvamlardaki epoksi dolgu macunu ile birkaç kat uygulanıp kusursuz bitirişi elde edebilmek için düzleştirme yapılmış, son adım olarak zehirli öncesi astar uygulanmış.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
İki dakikada en temel adımlarını aktardığımız ahşap gövdenin inşa süreci yaklaşık 3 ay alıyor ki buna tasarım, malzeme tedariki gibi hazırlık süreçleri dahil değil.
Diğer yandan seri üretim teknelerine baktığınızda bir teknenin üretime başlanıp bitme süresi kabaca 4 ay ile 6 ay arasında tamamlanıyor.
Ahşap tekneler ekseriyetle; iş yoğun, malzeme yoğun, el zanaatı ile atölyelerde, sipariş üzerine özel olarak üretiliyor.
Bu zahmete katlanıldığına göre bir sebebi vardır...
Ahşap ile fiber karşılaştırması,
Ahşap tekneler, seri üretim yatlara göre daha uzun zamanda inşa ediliyor, daha pahalı malzeme kullanılıyor, iş yoğun bir üretim gerektiriyor bunun sebebi olarak da daha pahalıya mal ediliyor, diğer yandan denizlerde uzun süre dolaşan ve parmakla gösterilen en güzel deniz araçları olarak anılıyor.
Fiber teknolojisinin gelişimi neticesinde oluşan modern anlayışa göre nesli tükendiği iddia ediliyor ama ülkemizde örneği görüldüğü üzere pek çok kıymetli zanaatkar (Barbaros Teknecilik gibi) sıfırdan sipariş üzerine klasik ve modern formlu ahşap tekne üretimine devam ediyor ve müşterilerinin memnuniyetini kazanmayı başarıyor.
Ahşap teknelerde hem sıcak & soğuk hava ısı yalıtımı, ses yalıtımı ve makine vibrasyon emilimi fiber teknelere göre üstün sayılan noktalar arasında. Gövde burkulmaları ve sağlamlığı yine fiberglasa göre sırası ile daha az ve sağlam, uzun seyirlerde gövde ve deniz sürtünmesinden kaynaklanan elektriklenme de daha az.
Fiberglas tekne üretimi de ahşap tekne üretimi de kıymetli zanaatlar lakin hangi malzemeye temas etmeyi daha çok seviyorsunuz diye sorarsak, ahşabın doğadan geliyor olmasının yarattığı sıcaklık ve tekneye girdiğinizde size kendini hatırlatan kokusu ahşap tercihinin önemli bir sebebi sayılabilir.
Ahşap teknenin rutin bakımı, şüphesiz fiber tekneye göre daha fazla ilgi gerektirmekte buna karşılık ahşap, geçmişten bugüne kendisini kanıtlamış bir malzeme, uzun yıllar majör tamir gerektirmeden suya dayanabilmekte.
Her alanda olduğu gibi ahşabın fiberglas yat ile karşılaştırıldığında artıları ve eksileri yani bir değiş tokuşu mevcut, bu yazı umarız ki gezi tipi ahşap tekneye sempati duyan potansiyel alıcıların zihninde bir pencere açmıştır.
Sağlıcakla kalın
Engin Mardin